03 Ağu YEKA İHALESİNİN HATIRLATTIĞI ÇOCUKLUĞUMUN YERLİ MALI HAFTASI
YEKA İhalesi’nin gerçekleşeceğini duyduğumda çocukluğumdan kalma bir sevinç hissettim. İlkokulda iken yaklaşan her Yerli Malı Haftası öncesi bir tatlı telaş sarardı her birimizi… Memleket sevgisini, paylaşmayı ve dayanışmayı öğrendiğimiz ritüellerden biri idi o günler. İşte şimdi, Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesisinde Şartnamede belirtilen esaslar kapsamında yerli aksam kullanmayı taahhüt edene ve/veya Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesisinde kullanılan aksamı Şartnamede belirtilen esaslar kapsamında yurt içinde imal edene ve/veya imal edilmesini taahhüt edene verilmesi düzenlenen YEKA kullanım hakkı da benim için çocukluğumda bizi mutlu eden YERLİ MALI çantasına benzer çağrışımlar yapıyor. Yeni nesil çocuklara milli değerin kıymetini hatırlatan, aynı zamanda yeryüzünün ortak bilim mirasının da bir parçası olmalarını amaçlayan bu proje, kanat, jeneratör tasarımı, malzeme teknolojileri ve üretim teknikleri, yazılım ve yenilikçi dişli kutusu gibi alanlarda yapılacak AR-GE ve teknoloji transferi ile, yerli ürünü destekleyip milli kaynakları korurken;bir o kadar da çocuklarımızı dünya vatandaşı yapacak bir bilimi ülkemize davet ediyor kanaatimce. Tam da bu yüzden milli menfaatler göz önüne alınarak dikkatle ve özenle hazırlanan tüm bu mevzuatı hukukçu olarak takip etmemin yanı sıra; bir vatandaş olarak da ilgi ve umutla takip ettiğim bir Proje oldu YEKA…
Uzun adı Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları olan YEKA’nın dayanak mevzuatı, 9 Ekim 2016 tarihinde 29852 Resmi Gazete’de yayınlanan ve 11 Nisan 2017 tarihli 30035 sayılı Resmi Gazete ile değişikliğe uğrayan Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları Yönetmeliği’dir.
Yönetmeliğin 1.maddesinde belirtildiği üzere;
kamu ve hazine taşınmazları ile özel mülkiyete konu taşınmazlarda büyük ölçekli yenilenebilir enerji kaynak alanları (YEKA) oluşturularak yenilenebilir enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması,
bu alanların yatırımcılara tahsisiyle yatırımların hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi
ve yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerinde kullanılan ileri teknoloji içeren aksamın yurt içinde üretilmesi ya da yurt içinden temin edilmesinin sağlanması,
teknoloji transferinin teminine katkı sağlanması sözkonusu düzenlemenin amaçları arasında yer almaktadır.
YEKA Yönetmeliği’nin Tanımlar kısmında yer alan Yerli Malı’nın Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Yerli Malı Tebliği kapsamında hesaplanan ve Şartnamede belirtilen yerli katkı oranını sağlayan ürün olarak tanımlandığını da eklemek isterim. Nitekim 24.06.2016 tarihli ve 29752 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli Aksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik ile yurt içinde imal edilerek yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten tesislerde kullanılan aksamın ve/veya aksamı oluşturan bütünleştirici parçaların, ilave fiyatın uygulanabilme koşulları ile her bir başvuru kapsamında uygulanacak ilave fiyat miktarının belirlenmesi, belgelendirilmesi ve denetlenmesi ile ilgili usul ve esaslar düzenlenmiştir.
YEKA İhalesine konu edilen rüzgar enerjisi kapasitesi kurulması planlanan : **Edirne-Kırklareli-Tekirdağ,**Ankara-Çankırı-Kırıkkale,** Bilecik-Kütahya, Eskişehir**Kayseri – Niğde,**Sivas** olmak üzere 5 ayrı bölgede bin megavatlık kapasitenin devreye alınması beklenmektedir. Ekonomik RES yatırımı için %35 veya üzerinde kapasite faktörü ve 7 m/s veya üzerinde rüzgar hızı gerekmektedir. Proje kapsamında sayılan tüm illerde bu gereksinim karşılanmaktadır.
Şu sıralar adını sık duyduğumuz YEKA Kullanım Hakkı Sözleşmesi ile kastedilen, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile yarışmayı kazanan arasında imzalanan anlaşmadır.
Dünyanın en büyük ilk 10 rüzgar türbin üreticisinin 8’inin teklif verdiği, 03 Ağustos 2017 yani bugün saat 11.00’de düzenlenen ihale ile Genel Müdürlük tarafından geliştirilen YEKA ve bu alan için tahsis edilen bağlantı kapasitesinin veya YEKA Amaçlı Bağlantı Kapasite Tahsisi yöntemine göre bağlantı bölgeleri bazında Bakanlık tarafından ilan edilen bağlantı kapasitesini Şartname ve YEKA Kullanım Hakkı Sözleşmesi kapsamında kullanmaya hak kazanan, YEKA Kullanım Hakkının da sahibi olacaktır.
24 Şubat 2017 tarihli ve 29989 sayılı Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’te yapılan birçok değişiklik ile YEKA Yönetmeliğinde 03 Ağustos 2017 tarihli ihalenin halihazırdaki kurallarla düzenlenmesini sağlayan hükümler yer almıştır.
İhaleye Katılan Şirketler : ** Vestas (Danimarka) – Enerjisa ** General Electric (GE- Amerika) – Fina Enerji **– Goldwind (Çin) – Akfen Holding – Beyçelik **– Siemens (Almanya) – Türkerler- Kalyon ** – Enercon (Almanya) – Polat Enerji – Limak Enerji ** – Nordex (Almanya) – İklim Elektrik Yatırım – MKS Marmara – Zorlu Enerji ** – MingYang (Çin) – İlk İnşaat **– Senvion Rüzgar Enerjisi Çözümleri (Almanya) – IC İçtaş Enerji** YEKA için verilen önlisanslarda YEKA Yönetmeliği uyarınca Yurt İçinde Üretim Karşılığı Tahsis veya Yerli Malı Kullanım Karşılığı Tahsis kapsamında belirlenen yükümlülüklerin 36 ay süre
içerisinde yerine getirilememesi halinde mücbir sebeplerin varlığı halleri dışında teminat irat kaydedilerek, önlisansın yönetmelikte sayılan hallerde iptal edileceği hususunu vurgulamak isteriz. Son Söz: YEKA İhalesinin vatana millete hayırlı olmasını gönülden diliyorum. Yerli Malı Yurdun Malı… Onu hep korumalı…